Sốt phát ban Bệnh Rickettsia (bao gồm cả Sốt phát ban Rocky Mountain)

Bệnh sốt phát ban do Rickettsia (SFR) là gì?

Sốt phát ban do Rickettsia (SFR) là tên gọi chung của một nhóm bệnh liên quan do vi khuẩn Rickettsia gây ra. Hai bệnh SFR phổ biến nhất ở Virginia là sốt phát ban Rocky Mountain do Rickettsia rickettsii gây ra và bệnh Rickettsia parkeri do Rickettsia parkeri gây ra. Sốt phát ban Rocky Mountain có thể lây truyền sang người qua vết cắn của ve chó Mỹ, ve gỗ Rocky Mountain hoặc ve chó nâu bị nhiễm bệnh. Bệnh rickettsia parkeri có thể lây truyền sang người chủ yếu qua loài ve vùng Vịnh.

Ai sẽ nhận được SFR?

Bất kỳ ai tiếp xúc với ve bị nhiễm bệnh đều có thể bị nhiễm SFR. Bệnh này thường gặp nhất ở nam giới trưởng thành, trẻ em dưới 10 tuổi hoặc những người bị suy giảm miễn dịch. Những người thường xuyên tiếp xúc với chó hoặc sống gần và dành nhiều thời gian ở những khu vực nhiều cây cối hoặc bụi rậm và cỏ cao có nhiều khả năng tiếp xúc với ve hơn.

SFR lây lan như thế nào?

Bệnh SFR lây truyền qua vết cắn của ve bị nhiễm bệnh. Bệnh cũng có thể lây truyền qua vết thương ngoài da bị nhiễm dịch cơ thể từ con ve bị nhiễm bệnh. Bệnh SFR không thể lây truyền từ người này sang người khác.

Triệu chứng của nhiễm trùng SFR là gì?

Các triệu chứng của sốt phát ban Rocky Mountain (RMSF) có thể bao gồm sốt, đau đầu, đau cơ, ớn lạnh và phát ban. Phát ban RMSF thường bắt đầu ở mắt cá chân, cổ tay và lan ra các bộ phận còn lại của cơ thể bao gồm thân mình và đôi khi là lòng bàn chân và lòng bàn tay. Nếu không được điều trị, RMSF có thể gây tử vong. Bệnh rickettsia parkeri thường ít nghiêm trọng hơn và các triệu chứng bao gồm sốt, nhức đầu, đau nhức cơ, phát ban và đóng vảy (vảy khô, sẫm màu). Người mắc bệnh Rickettsia parkeri thường bị phát ban với các đốm cách xa nhau và luôn có vảy tại vị trí bị ve cắn. Vết loét ban đầu là một nốt mụn mủ, sau đó vỡ ra và đóng vảy.

Triệu chứng xuất hiện sau bao lâu kể từ khi tiếp xúc?

Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng hai tuần sau khi bị ve nhiễm bệnh cắn.

SFR được chẩn đoán như thế nào?

Bệnh SFR có thể được chẩn đoán bằng cách sử dụng xét nghiệm DNA Rickettsia trong mẫu máu toàn phần của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân bị phát ban hoặc đóng vảy, xét nghiệm DNA cũng có thể được thực hiện trên mẫu sinh thiết da hoặc mẫu tăm bông.

Phương pháp điều trị SFR là gì?

Doxycycline là phương pháp điều trị được lựa chọn cho tất cả các trường hợp nghi ngờ nhiễm trùng SFR. Phương pháp điều trị hiệu quả nhất trong việc ngăn ngừa bệnh nặng là bắt đầu dùng doxycycline trong vòng 5 ngày đầu tiên xuất hiện triệu chứng. Thuốc kháng sinh Doxycycline nên được sử dụng cho cả trẻ em và người lớn.

Làm thế nào để ngăn ngừa SFR?

Cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc SFR và các bệnh nhiễm trùng do ve truyền khác là tránh xa môi trường sống của ve, chẳng hạn như lá rụng, cỏ cao và thảm thực vật dọc theo rìa rừng râm mát và hàng cây. Nếu bạn dành thời gian ở ngoài trời trong môi trường sống của ve, bao gồm cả sân sau nhà, hãy thực hiện các biện pháp phòng ngừa để ve không bám vào da. Đi bộ trên những con đường mòn đã được dọn sạch và đi ở giữa đường mòn để tránh tiếp xúc với lá rụng hoặc thảm thực vật thấp. Nếu bạn đến những nơi có khả năng có ve, một cách rất hiệu quả để ngăn ngừa vết cắn của ve là mặc quần dài, tất và giày hoặc ủng đã được xử lý bằng permethrin và nhét ống quần vào trong tất và/hoặc vào ủng. Mặc quần áo sáng màu để dễ nhìn thấy và loại bỏ ve hơn. Nếu mặc quần short, hãy thoa thuốc chống ve có chứa DEET, tinh dầu khuynh diệp chanh hoặc picaridin lên vùng da quanh đầu gối và khuỷu tay. Kiểm tra ve trên người bạn, con cái và vật nuôi của bạn sau khi dành thời gian ở khu vực có khả năng có ve.

Tôi phải làm gì nếu phát hiện có ve bám trên da?

Loại bỏ ve bám trên da càng sớm càng tốt bằng cách dùng nhíp chắc, nhọn (đầu nhỏ) kẹp chặt ve vào da nhất có thể và kéo ve thẳng ra bằng cách ấn đều ra ngoài. Sau khi gắp ve ra, hãy rửa sạch vết thương và tay của bạn. Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin về cách loại bỏ và nhận dạng ve trên trang VDH Ticks tại vdh.virginia.gov/ticks/.

Tôi phải thực hiện kiểm tra ve như thế nào?

Sau khi ra ngoài trời, đến nơi có ve, hãy kiểm tra toàn bộ cơ thể để tìm ve. Ấu trùng ve chân đen có kích thước bằng hạt anh túc, còn ve chân đen trưởng thành có kích thước bằng hạt vừng. Khi kiểm tra cơ thể, hãy nhớ rằng ve thích những nơi ấm áp và ẩm ướt. Hãy nhớ kiểm tra vùng nách, bẹn, da đầu, trong và xung quanh tai, và quanh eo. Nhớ kiểm tra xem có ve trên người bạn, con bạn và thú cưng không. Để biết thêm thông tin về việc kiểm tra ve, hãy xem trang Phòng ngừa ve cắn của CDC tại cdc.gov/ticks/prevention/index.html.

Liệu việc nhiễm SFR trong quá khứ có làm cho một người có khả năng miễn dịch không?

Tùy thuộc vào loại vi khuẩn SFR cụ thể mà một người bị nhiễm, người đó có thể được bảo vệ khỏi nguy cơ tái nhiễm trong một khoảng thời gian.

Tôi có thể biết thêm thông tin về SFR bằng cách nào?

• Nếu bạn có thắc mắc về SFR, hãy liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.
• Gọi tới sở y tế địa phương. Bạn có thể tìm sở y tế địa phương của mình tại vdh.virginia.gov/health-department-locator/.
• Truy cập trang CDC về sốt phát ban Rocky Mountain tại cdc.gov/rmsf/index.html hoặc trang CDC về các loại sốt phát ban khác tại cdc.gov/otherspottedfever/.